Het Verbond Financiële BeroepsOrganisaties (VFBO) roept werkgevers en politiek op; maak financieel advies toegankelijker en betaalbaarder. Financieel Advies bij Keuzebegeleiding in het kader van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) is van groot belang.
In oktober en november 2023 is, in opdracht van het VFBO door dr. Fred de Jong, een verkennend onderzoek uitgevoerd naar het belang van financieel advies bij keuzebegeleiding in kader van de Wet toekomst pensioenen (Wtp). Naast een literatuurstudie zijn er diepte-interviews afgenomen met experts van de AFM, pensioensector, consumentenbond, Nibud en de wetenschap. Het verkennende onderzoek wijst uit dat de te maken keuzes afhankelijk zijn van en invloed hebben op de persoonlijke financiële situatie van de consument nu en in de toekomst. Daarnaast geeft het een goed beeld van het grote maatschappelijk belang van goed financieel advies bij keuzebegeleiding en biedt het handvatten voor de toegankelijkheid en betaalbaarheid op dit thema.
In het onderzoek wordt aangetoond dat er een brede consensus is over dat goed financieel advies bij keuzebegeleiding het maatschappelijk belang dient. Ook zijn er wel zorgen dat de pensioenuitvoerders zich bij het maken van die keuzes beperken tot wat zij wettelijk minimaal verplicht zijn, namelijk het faciliteren van deelnemers tot het kunnen maken van een passende keuze alleen binnen de eigen pensioenovereenkomst. De te maken keuzes zijn dus afhankelijk van en hebben invloed op de totale financiële situatie nu en in de toekomst.
Neem als voorbeeld het negatieve effect van de korting op toeslagen bij het opnemen van een bedrag ineens op de financiële situatie van nabestaanden, vanaf 2025. In het belang van de deelnemers moet bij keuzebegeleiding niet alleen naar de pensioenregeling worden gekeken, maar ook naar andere inkomensvoorzieningen, zoals bijvoorbeeld de woonlasten of zorgkosten. Juist bij zo’n complex en impactvol onderwerp als pensioen is de deelnemer gebaat bij een integraal advies dat rekening houdt met de totale financiële situatie.
VFBO voorzitter Conny Weber stelt: “Vooral financieel kwetsbare deelnemers zijn gebaat bij goede financiële hulp van een adviseur, zodat ze minder financieel kwetsbaar worden en daardoor minder een beroep hoeven te doen op hulp van de overheid en zelfs een grotere bijdrage kunnen leveren aan de brede welvaart”.
Mogelijkheden verbetering toegankelijkheid
Om integraal financieel advies bij keuzebegeleiding toegankelijk te maken zijn er verschillende mogelijkheden. Pensioenfondsen kunnen zich beperken tot digitalisering, maar ze kunnen zelf ook adviseurs in dienst nemen voor financieel advies. Daarnaast kunnen ze deelnemers verwijzen naar financieel adviseurs. Actief communiceren over de mogelijkheden en toegevoegde waarde van het inwinnen van advies door de pensioenfondsen is hierbij van groot belang. Vanuit goed werkgeverschap heeft de werkgever ook een grote verantwoordelijkheid naar de werknemers om dit financieel advies te faciliteren. Onderzoek toont immers aan dat werknemers met minder financiële zorgen productiever én minder vaak ziek zijn.
Het is belangrijk dat pensioenfondsen EN werkgevers de verwijzing naar gecertificeerde financieel adviseurs kunnen activeren, zodat de toegankelijkheid tot financieel advies wordt vergroot en de advieskloof wordt verkleind”, stelt Fred de Jong vanuit zijn onderzoek.
Financieel advies is meer
Integraal financieel advies is waardevol, maar kost ook geld. De nadruk ligt nu vooral op de kosten van financieel advies en minder op de waarde van wat het advies de deelnemer, de pensioenuitvoerder en de maatschappij kan opleveren. Gezien het maatschappelijke belang dat deelnemers financieel advies ook daadwerkelijk gaan inwinnen, is het belangrijk om de betaalbaarheid te vergroten, vooral voor de mensen die financieel kwetsbaar zijn.
Kosten van advies mogen geen belemmering zijn voor deelnemers om niet de juiste keuzes te kunnen maken. De sector kan zelf investeren in technologische mogelijkheden om het adviesproces efficiënter te maken, bijvoorbeeld door het toegankelijker maken van data. Maar ook de overheid en de pensioensector hebben hierin een rol. Tijdens het onderzoek zijn hiervoor verschillende mogelijkheden voorgesteld, zoals het aftrekbaar maken van integraal financieel advies, het BTW-vrij maken van financieel advies en het uitbreiden van de werkkostenregeling. Maar financieel advies kan bijvoorbeeld ook betaald worden vanuit de pensioenpremie, de pensioenpot of straks uit het bedrag ineens.
Het VFBO doet een oproep aan de politiek om de Wet toekomst pensioenen niet meer ter discussie te stellen, maar met werkgevers en politiek actief beleid te ontwikkelen om financieel advies toegankelijker en betaalbaarder te maken.
Lees HIER het hele onderzoek >